Skip to main content

Als je lang genoegd blijft meedraaien in de Martial Arts wereld is de kans groot dat je enkele titels en herkenningen krijgt.

Allemaal heel leuk, maar wat betekenen ze eigenlijk? en hoe gebruik je deze?
Om te beginnen gaan we enkele onderscheiden maken:

  1. Aanspreek titels of eretitels (bv. docter)
  2. Ryuha, posities & titels binnen een club of vereniging
  3. Shogo, Samurai titels
  4. Traditionele Menkyo Titels
  5. Dan graden
  6. Kyu graden

Gebruik

Het gebruik van al deze (ere)titels is eigenlijk een moeilijk geval. We trainin Japanse gevechtskunsten en gebruiken Japanse titels. Het is dan maar meer dan normaal dat we ook de Japanse mentaliteit in rekening brengen bij het gebruik hiervan.

Laten we even een student die een medestudent aanspreekt als voorbeeld nemen. Hier zien we 3 situaties. Hij spreekt tegen een lager gegradueerde, een gelijk gegradueerde of een hoger gegradueerde.
Afhankelijk van deze situatie zal hij andere titels gebruiken. Is het iemand lager dan spreekt hij tegen zijn “Kohai” en zal hem aanspreken met “kun”. “Kohai” gaat doorgaans niet gebruikt worden tegen de persoon rechtstreeks, maar wel als er over hem gepraat wordt tegen derden. bv. tegen zijn ouders: “ik heb met mijn kohai getrained”. Dit geld ook als hij tegen een hoger gegradueerde praat, alleen zal dan “San” gebruikt worden en is de titel “Senpai” van toepassing. Naar een gelijke kan zowel “Kun” als “San” gebruikt worden, meestal afhankelijk van hoe goed de personen overeenkomen. Een titel is hier dan weer niet van toepassing, want het zijn gelijken.

Eenzelfde situatie doet zich voor met de posities en shogo titels. Op zich zal een persoon zich nooit voorstellen als ik ben Shidosha Matthys. Een correct gebruik hiervan is “Ik ben Kenneth Matthys. Shidosha voor Henka Dojo. 2e Dan Shidoin voor Yamato-Ryu Iai-Jutsu”
Wat hier wel direct van afgeleid dient te worden is dat voor een student deze voorstelling betekend dat hij altijd een hogere titel zal moeten aannemen. Nog meer dan een hoger gegradueerde medestudent. Door deze voorstelling weet hij dat hij van deze persoon zal onderwezen worden en zal hem dus aanspreken met de titel “Sensei” of “San”

Maar het wordt nog ingewikkelder. Wat met een Sensei van een andere stijl die jij niet volgt? Hier krijg je de keuze of je de titel “Sensei” wilt gebruiken of niet. Maar als student zal je hem wel steeds aanspreken als een hoger gegradueerde.

En om af te sluiten komt daar nog eens bovenop dat er wel degelijk gevallen en situaties zijn waarin de posities en titels gebruikt worden om zichzelf voor te stellen. Denk maar opnieuw aan Docter. Toch is dit doorgaans geen gebruikelijk iets en ook niet van toepassing op elke titel.
Het voorstellen met, of ‘afdwingen’ om aangesproken te worden met een Titel, wordt doorgaans als arrogant en verwaand ervaren in Japan.
Het niet aangesproken worden met de juiste aanspreek titel is dan weer een totaal gebrek aan respect.

Aanspreek Titels

後輩 – Kohai

Kohai betekend jongere generatie en wordt gebruikt voor iemand die een lagere rang dan jezelf heeft.

先輩 – Senpai

Senpai betekend oudere generatie en wordt gebruikt voor iemand met een hogere rang dan jezelf.

先生 – Sensei

Sensei betekend lesgever / leeraar, en wordt gebruikt voor de officiele lesgevers binnen een club/vereniging.

宗家 – Soke

Soke betekend hoofd van de familie, en wordt gebruikt voor het hoofd van de stijl.

道主 – Doshu

Doshu betekend meester van de stijl en is een alternatief voor Soke die doorgaans alleen binnen de Aikido scholen gebruikt wordt.

流祖 – Ryuso

Ryuso betekend oprichter van de stijl.

無段者 – Mudansha

Mudansha betekend ‘persoon zonder graad’

有段者 – Yudansha

Yudansha betekend ‘persoon die een graad heeft’

古段者 – Kodansha

Kodansha betekend ‘Een oud persoon die een graad heeft’

流派 – Ryuha Titels

道場長 – Dojo Cho

Dojo Cho betekend hoofd van een trainingshal.

副指導員 – Fuku Shidoin

Fuku Shidoin betekend assistent instructeur.

指導員補佐 – Shidoin Hosa

Shidoin Hosa  betekend assistent instructeur, en is een alternatief voor fuku-Shidoin

指導員 – Shidoin

Shidoin betekend instructeur.

師範代 – Shihan Dai

Shihan-Dai betekend ‘In plaats van de voorbeeld instructeur’.

師範 – Shihan

Shihan betekend voorbeeld instructeur.

師範 – So Shihan

So Shihan of Sho Shihan betekend originele voorbeeld instructeur.

指導者 – Shidosha

Shidosha betekend leider. Dit is een positie die toegekend wordt aan de leider van een groep

師範家 – Shihanke

Shihanke betekend “voorbeeld instructeur van een lijn”. Dit duidt op het hoofd van een stijl die afgescheurd is van de originele ‘hoofd’ stijl.

称号 – Shogo titels

De originele Sho-Go gecreëerd door het DNBK (Dai Nippon Butoku Kai) zijn Renshi, Kyoshi & Hanshi

同士 – Doshi

Doshi betekend gelijke van een samurai. Dit is de laagste van de Sho-go.

錬士 – Renshi

Renshi betekend meester samurai.

修士 – Shushi

Shushi betekend meester samurai, en is een alternatief voor Renshi.

教士 – Kyoshi

Kyoshi betekend expert samurai

達士 – Tashi

Tashi betekend expert samurai, en is een alternatief voor Kyoshi.

範士 – Hanshi

Hanshi betekend voorbeeld samurai

名人 – Meijin

Meijing betekend de expert, en is een alternatief voor Hanshi.

免許 – Menkyo Titels

剪紙 – Kirigami

Kirigami betekend ‘een stuk papier’ en is de laagste vorm van herkenning binnen het menkyo systeem. Dit is een herkenning voor het onder de knie krijgen van de basis van een stijl.
Het toegewezen krijgen van de Kirigami kan vergeleken worden met het krijgen van een Shodan graad

奥入 – Okuiri

Okuiri betekend toetreding in de geheimen.
Vergelijk dit met hedendaagse equivalent van een assistentie rol toegewezen te krijgen.

目録 – Mokuroku

Mokuroku betekend catalogus. Het slaat op de lijst van alle herkende beoefenaars van een stijl.
Toegevoegd worden aan de Mokuroku geeft jou geen rechten om instructies te geven of dergelijke. Het is een herkenning van jouw kunnen.
De Sho Mokuroku betekend toetreding tot de Shodansha (beginnende dan houders) graden. De Go Mokuroku betekend toetreding tot de Kodansha (oude/ervaren dan houders) graden

  • 初目録 – Sho Mokuroku
    Sho Mokuroku betekend eerste catalogus
  • 初目録 – Hatsu Mokuroku
    Hatsu Mokuroku betekend eerste catalogus, is identiek hetzelfde aan Sho Mokuroku
  • 後目録 – Go Mokuroku
    Go Mokuroku betekend laatste catalogus
  • 箇条目録 – Kajo Mokuroku
    Kajo Mokuroku betekend letterlijk sectie/clausule in de catalogus

免許 – Menkyo

Menkyo betekend licentie. De houders van een menkyo mogen training geven in het bereik van hun menkyo. Er zijn 4 menkyo niveaus.

  • 初伝免許 – Shoden Menkyo
    Shoden Menkyo betekend licentie voor beginnende tradities
  • 中伝免許 – Chuden Menkyo
    Chuden Menkyo betekend licentie voor intermediaire tradities
  • 奥伝免許 – Okuden Menkyo
    Okuden Menkyo betekend licentie voor interne tradities
  • 秘伝免許 – Hiden Menkyo
    Hiden Menkyo betekend licentie voor geheime tradities

免許皆伝 – Menkyo Kaiden

Menkyo Kaiden betekend ‘licentie van volledige overgave’. De houder van een Menkyo Kaiden kan oprecht en wel zeggen dat hij het originele hoofd van een stijl is.

段 – Dan graden

De uitleg bij de Dan niveaus is hoe zo ver mij persoonlijk als leraar aanvoelen en ingevuld worden.
Dit is nergens anders dan op persoonlijk gevoel en eigen verwachtingen gebaseerd

初段補 – Shodan Ho

Shodan Ho betekend suplementaire eerste dan.[membership level=”1,2,5,6,7,8″] Deze wordt gebruikt als overgangsfase tussen Kyu en Dan graden, vaak vergezeld met assistentie rollen binnen een groep.[/membership]

初段 – Shodan

Shodan betekend eerst dan.[membership level=”1,2,5,6,7,8″] Dit betekend meestal dat je de basis onder de knie hebt en dat je nu kan beginnen met het verfijnen van techniek.[/membership]

弐段 / 二段 – Nidan

Nidan betekend 2e dan.[membership level=”1,2,5,6,7,8″] Vaak staat het nidan niveau gelijk met de introductie tot het Chuden niveau.[/membership]

参段 / 三段 – Sandan

Sandan betekend 3e dan.[membership level=”1,2,5,6,7,8″] Je bent goed aan het trainen in het Chuden niveau en krijgt begrip en inzicht in wat de techniek inhoudt.[/membership]

四段 – Yondan

Yondan betekend 4e dan.[membership level=”1,2,5,6,7,8″] Het Chuden niveau heeft stilaan zijn geheimen prijs gegeven en het Okuden niveau wordt tastbaar.[/membership]

五段 – Godan

Godan betekend 5e dan.[membership level=”1,2,5,6,7,8″] Techniek en inzicht zijn in orde. Tijd om het Okuden niveau te initiëren.[/membership]

六段 – Rokudan

Rokudan betekend 6e dan.[membership level=”1,2,5,6,7,8″] Het Okuden niveau openbaart zich. Nu wordt het tijd om techniek en inzicht te combineren en jouw eigenheid erin te plaatsen.[/membership]

七段 – Nanadan of Shichidan

Nanadan of Shichidan betekenen 7e dan.[membership level=”1,2,5,6,7,8″] Wat je doet werkt en bovenal voelt prettig aan. Tijd om het Hiden niveau te introduceren.[/membership]

八段 – Hachidan

Hachidan betekend 8e dan.[membership level=”1,2,5,6,7,8″] De stijl is een deel van jou en jij bent deel van de stijl. Techniek en inzicht is op zo een niveau gekomen dat het ‘geen’ inspanning meer vraagt.[/membership]

九段 – Kyudan

Kyudan betekend 9e dan.[membership level=”1,2,5,6,7,8″] Je hebt geleerd wat er te leren valt, nu begint de zoektocht naar perfectie.[/membership]

十段 – Judan

Judan betekend 10e dan.[membership level=”1,2,5,6,7,8″] Perfectie bestaat niet, maar toch moet je ernaar blijven streven en leren waar er iets te leren valt. Je bent de eeuwige student van jouw stijl.[/membership]

級 – Kyu Graden

無級 – Mukyu

Mukyu betekend ‘niet beoordeeld’ en slaat op het feit dat je als beginneling nog geen graad hebt toegekend gekregen.

十級 – Jukyu

Jukyu betekend 10e kyu.

九級 – Kyukyu

Kyukyu betekend 9e kyu

八級 – Hakyu

Hakyu betekend 8e kyu

七級 – Nanakyu

Nanakyu betekend 7e kyu

六級 – Rokyu

Rokyu betekend 6e kyu

五級 – Gokyu

Gokyu betekend 5e kyu

四級 – Yonkyu

Yonkyu betekend 4e kyu

三級 – Sankyu

Sankyu betekend 3e kyu

二級 – Nikyu

Nikyu betekend 2e kyu

一級 – Ikyu

Ikyu betekend 1e kyu